ျမန္မာ့အသက္အငယ္ဆံုး စစ္ဘုရင္ မင္းရဲေက်ာ္စြာ

ျမန္မာ့အသက္အငယ္ဆံုး စစ္ဘုရင္ မင္းရဲေက်ာ္စြာ
May Dim
စစ္ဘုရင္ မင္းရဲေက်ာ္စြာ ( ဖြား-၇၅၂ ၊ လြန္-၇၇၈ )


မင္းရဲေက်ာ္စြာကား ' အသက္အငယ္ဆံုး စစ္ဘုရင္ ' အျဖစ္ ျမန္မာရာဇ၀င္တြင္ ေမာ္ကြန္းေရးထိုးႏိုင္သည့္ မင္းသားတစ္ပါးျဖစ္သည္။ မင္းရဲေက်ာ္စြာသည္ အင္း၀ဘုရင္ ပထမမင္းေခါင္ ႏွင့္မိဖုရားရွင္မိေနာက္ တို႕မွ သကၠရာဇ္ ၇၅၂ ခုႏွစ္တြင္ ဖြားျမင္သည္။ သမိုင္းသုေတသီတို႕က - မင္းရဲေက်ာ္စြာကထူးျခားသူပင္၊ အသက္ငယ္ငယ္ႏွင့္ မတန္လွစြာ စစ္ေရးစစ္ရာ ကၽြမ္းက်င္လွသည္။ မင္းရဲေက်ာ္စြာ၏ထူးျခားခ်က္မွာ မင္းရဲေက်ာ္စြာ၏ ေမြးဖြားခ်ိန္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းတြင္ အၾကီးက်ယ္ဆံုးႏွင့္ အရွည္ၾကာဆံုးျဖစ္သည့္ မြန္-ျမန္မာ အႏွစ္ ၄၀ စစ္ပြဲကာလျဖစ္ေနျခင္းပင္ျဖစ္သည္ ဟုမွတ္တမ္းျပဳသည္။ အခ်ိဳ႕ပညာရွင္မ်ားကလည္း မင္းရဲေက်ာ္စြာသည္ ဖခင္အင္း၀ဘုရင္ မင္းေခါင္မွာစစ္ဘုရင္တစ္ပါး ျဖစ္သျဖင့္ အမိ၀မ္းထဲရွိေနစဥ္ ကပင္စစ္ေသြးစစ္စိတ္ ဗီဇမ်ား ပါ၀င္ေလသလား ဟုမွတ္တမ္းျပဳသည္။ အခ်ိဳ႕ပညာရွင္မ်ားကမူ မင္းရဲေက်ာ္စြာသည္ မြန္ဘုရင္ ရာဇာဓိရာဇ္၏ သံသယျဖင့္ သတ္ပစ္ခဲ့ေသာ ရာဇာဓိရာဇ္ သားေတာ္ ေဗာေလာက်န္းေတာ ၀င္စားသည္ဟုဆိုၾကသည္။
မည္သို႕ပင္ျဖစ္ေစ မင္းရဲေက်ာ္စြာ၏ ဘ၀သမိုင္းကို ျပန္ၾကည့္လွ်င္ ထူးျခားမႈမ်ားရွိေနသည္ကို ေတြ႕ရ၏။
အေၾကာင္းမွာ -
သကၠရာဇ္ ၇၆၅ ခုႏွစ္ ၊ မင္းရဲေက်ာ္စြာ သက္ေတာ္ ၁၃ ႏွစ္၀င္စတြင္ စစ္ဘုရင္ဘ၀သို႕ ေရာက္ေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
သကၠရာဇ္ ၇၆၅ ခုႏွစ္တြင္ ရခိုင္ဘုရင္ ေထာရာၾကီး သည္ ျမန္မာမင္းတို႕၏ ပိုင္နက္ျဖစ္သည့္ ေယာေဆာႏွင့္ ေလာင္းရွည္တို႕အား ထိပါးလာသျဖင့္ ဘုရင္မင္းေခါင္သည္ သားေတာ္မင္းရဲေက်ာ္စြာအား တပ္မွဴးခန္႕ကာ တပ္ ၁၀ တပ္ႏွင့္ ခ်ီတက္ႏွိမ္နင္းေစခဲ့သည္။ နႏြင္းေတာင္အရပ္တြင္ ျမန္မာတပ္ႏွင့္ ရခိုင္ဘုရင္တပ္သို႕ ရင္ဆိုင္ေတြ႕ၾကရာ မင္းရဲေက်ာ္စြာသည္ ရုတ္ျခည္း လက္၀ဲ ၃ ၊ လက္ယာ ၃ ၊ တပ္ခြဲေစကာ ကိုယ္တိုင္မူ အလယ္ေၾကာင္း ၄တပ္ အားၾကီးမွဴးျပီး ရဲျမတ္စြာ အမည္ရွိ ဆင္ကိုစီးျပီး ရြပ္ရြပ္ခၽြံခၽြံ တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ ထုိစစ္ပြဲတြင္ ရခိုင္ဘုရင္က်ဆံုးျပီး ရခိုင္တပ္မ်ား ေထာင္းေထာင္းညက္ညက္ေၾကကာ တပ္ပ်က္ဆုတ္ေျပးခဲ့ရ၏။ ထိုတိုက္ပြဲက မင္းရဲေက်ာ္စြာ၏ ပထမဆံုးေအာင္ပြဲဆင္ႏႊဲရသည့္တိုက္ပြဲလည္းျဖစ္သည္။
မင္းရဲေက်ာ္စြာသည္ သကၠရာဇ္ ၄၆၈ ခုႏွစ္တြင္ အင္း၀နန္း၏ မဟာဥပရာဇာ အျဖစ္ ခ်ီးျမွင့္ေျမွာက္စားျခင္း ခံခဲ့ရ၏။ မင္းရဲေက်ာ္စြာသည္ သကၠရာဇ္ ၇၇၂ မွ သည္ နတ္ရြာစံသည့္ ၇၇၈ ခုႏွစ္ အထိ ၆ ႏွစ္ေသာ ကာလပတ္လံုး စစ္ကစားခဲ့ရသည္။ လက္ရံုးရည္တြင္ စံဖက္ထင္ရွားသူအျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ခံရေလာက္ေအာင္ ရဲစြမ္းျပႏိုင္ခဲ့သည့္ သူရဲေကာင္း စစ္ဘုရင္ ပင္ျဖစ္သည္။
မင္းရဲေက်ာ္စြာ၏ ဘ၀တြင္ထင္ရွားသည့္ တိုက္ပြဲႏွင့္ ျဖစ္စဥ္မ်ားကိုေဖာ္ျပရလွ်င္ -
-(က) သကၠရာဇ္ ၇၇၂ ခုႏွစ္ ။
မြန္ျပည္နယ္သို႕ခ်ီတက္ကာ ေျမာင္းျမ၊ ပုသိမ္ ႏွင့္ ခဲေပါင္တို႕အား လုပ္ၾကံခဲ့သည္။ အျပန္တြင္ ရခိုင္၊ သံတြဲကိုပါ တိုက္ခိုက္ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။
-(ခ) သကၠရာဇ္ ၇၇၃ ခုႏွစ္ ။
ရာဇာဓိရာဇ္သည္ ရခိုင္သံတြဲကိုလုပ္ၾကံသည္။ ထုိအေၾကာင္းကို မင္းရဲေက်ာ္စြာ ၾကားသိလွ်င္ ခ်က္ခ်င္းခ်ီတက္ ၀န္းရံလုပ္ၾကံသည္။ သို႕ေသာ္ေအာင္ျမင္ၾကီးပြားျခင္း မရွိမီ တပ္ေခါက္ျပန္ခဲ့ရသည္။
-(ဂ)သကၠရာဇ္ ၇၇၃ ခုႏွစ္ ။
သိႏၷီေစာ္ဘြား အင္း၀သို႕ ခ်ီလာသည္ကို မင္းရဲေက်ာ္စြာအမွဴးျပဳကာ ခုခံ၏။ ပထမႏွစ္ဖက္ ျမင္းတပ္ခ်င္းတိုက္သည္။ ေနာက္ မင္းရဲေက်ာ္စြာ ႏွင့္ သိႏၷီေစာ္ဘြား စီးခ်င္းထိုးသည္။ ထိုသို႕စီးခ်င္းထုိးစဥ္ မင္းရဲေက်ာ္စြာသည္ သိႏၷီေစာ္ဘြား၏ဆင္ေပၚသို႕ ခုန္တက္ျပီး ေစာ္ဘြားႏွင့္တကြ ကုန္လယ္၊ ပဲ့စီးတို႕ကိုပါ ခုတ္ခ်ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ ၅ လခန္႕အၾကာတြင္ သိႏၷီတပ္မ်ား တရုတ္တပ္တုိ႕ထံမွ အကူအညီေတာင္းကာ ခ်ီတက္လာသည္ကို မင္းရဲေက်ာ္စြာ တိုက္ခိုက္ေအာင္ျမင္သျဖင့္ ဆင္၊ ျမင္း၊ သံု႕ပန္း အမ်ားအျပားကို ရလိုက္သည္။
(ဃ)သကၠရာဇၤ ၇၇၄ ခုႏွစ္ ။
မင္းရဲေက်ာ္စြာသည္ ၾကည္းေၾကာင္း ျဖင့္ မြန္တုိ႕ဌာနီ သို႕ခ်ီတက္ခဲ့၏။ သံလ်င္ကို ေအာင္ျမင္ကာ အေနာက္ဘက္တစ္လႊားျဖစ္သည့္ ပုသိမ္၊ ေျမာင္းျမ ၊ ခဲေပါင္းမွ သံု႕ပန္းတို႕အား အင္း၀သို႕ ခ်ည္ပို႕ရ၏။
(င)သကၠရာဇ္ ၇၇၅ ခုႏွစ္ ။
ေမာ္တံုး ေမာ္ကပ္ဓား ရွမ္းတို႕ ေျမဒူးသို႕ ထိပါးလာရာ မင္းရဲေက်ာ္စြာ ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္ေအာင္ျမင္သည္။
(စ) သကၠရာဇ္ ၇၇၆ ခုႏွစ္ ။
မင္းရဲေက်ာ္စြာမြန္တို႕ျပည္သို႕ ခ်ီတက္လာသည္။ မင္းရဲေက်ာ္စြာ ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္ရာ စစ္ဦးတြင္အၾကိမ္ၾကိမ္အႏိုင္ရ၏။ ရာဇာဓိရာဇ္ မုတၱမ ဘက္သို႕ေရွာင္တိမ္းရသျဖင့္ အေနာက္တစ္လႊားရွိ ပုသိမ္၊ ေျမာင္းျမ မွျမန္မာတို႕ဖက္သို႕၀င္လာ၏။ မြန္သူရဲေကာင္း သမိန္ဗရမ္းကိုလက္ရမိသည္။ မင္းရဲေက်ာ္စြာသည္ ဒလတြင္ တပ္ခ်ကာ ရာဇာဓိရာဇ္အားတိုက္ခိုက္ရန္ျပင္သည္။
(ဆ) သကၠရာဇ္ ၇၇၈ တန္ခူး ၁ ရက္ေန႕၊
ရာဇာဓိရာဇ္သည္ မိမိစစ္တပ္ကိုျဖတ္ကာ စစ္အင္က်င္းေန၏။ ရာဇာဓိရာဇ္သည္ အမတ္ရွိန္အား ဆင္ ၅ စီး၊ တပ္သား ၈၀၀ ခန္႕ႏွင့္ မင္းရဲေက်ာ္စြာ အားစစ္ျမွဴေစသည္။
မင္းရဲေက်ာ္စြာသည္ အလ်င္စလိုပင္ စစ္ျမွဴရာေရာက္သျဖင့္ တပ္မႏွင့္ကြဲျပားခဲ့၏။ ထိုသို႕ ကမူးရွဴးထိုး ခ်ီတက္သျဖင့္ မြန္တပ္ ၆ တပ္ ႏွင့္ထိပ္တိုက္ ေတြ႕ရာ ၄ တပ္ပ်က္၏။ ဆင္ေတာ္ပန္းလွသျဖင့္ရပ္ေနစဥ္ ရာဇာဓိရာဇ္၏ သားေတာ္ၾကီး ၃ပါးၾကီးမွဴးေသာ ဆင္အစီး ၃၀ ခန္႕ႏွင့္ ၀ိုင္း၀န္းတိုက္ခိုက္ျခင္းခံလိုက္ရသည္။ မင္းရဲေက်ာ္စြာ၏စီးေတာ္ဆင္ ငခ်စ္ႏုိင္ လွံခ်က္ေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာထိျပီး မခံႏိုင္သျဖင့္ ခါခ်ရာ မင္းရဲေက်ာ္စြာက်ျပီး ေပါင္တြင္ဒဏ္ရာရ၏။
ထိုအခါမင္းရဲေက်ာ္စြာအား လက္ရဖမ္းမိသြားသည္။ မင္းရဲေက်ာ္စြာဆင္ထိနာသည္းသည့္ေန႕ ( ၇၇၈ ၊ တန္ခူးလဆန္း ၄ရက္ ) ညတြင္ လြန္ေတာ္မူသည္။